Categorie: Grenzen

Ik wil ook kunnen zwijgen

~ Stichting VPSG ~ Plaats een reactie

 

Door Janine

Ik had het er in mijn blog ‘Is vergeven nodig’ van 2 mei er al even kort over, dat dilemma over hoeveel ik deel over eigen ervaringen, hoe open ik ben. Mijn keuze daarin was dat ik grenzen trek betreffende wat ik deel en met wie. Ik heb daar soms best moeite mee. Een blog met de naam Praat erover, maar zelf niet alles delen. Ik wil ook kunnen zwijgen. Wel wil ik eenmalig uitleggen waarom ik tot deze keuze ben gekomen voordat ik mij op deze site richt op andere gerelateerde onderwerpen. Over dat laatste straks meer.

Openheid over je ervaringen kan vaak iets zijn dat oplucht en helpt. Maar wat nou als je zelf het gevoel hebt een hoofdstuk te hebben afgerond? Voor mij voegt het weinig meer toe om mijn ervaringen te delen. Niet in een blog en niet in mijn persoonlijke leven. Misschien dat ik me ook wel in een bevoorrechte positie bevindt. Zo voelt het voor mij althans wel. Momenten van manipulatie en ook enig grensoverschrijdend gedrag zijn lang geleden al besproken en uitgepraat. Ik heb de mogelijkheid gehad om de confrontatie aan te gaan en te melden dat ik me gemanipuleerd heb gevoeld. En een excuses gekregen. Voor mij was dit genoeg om vooruit te kunnen. Ervaringen telkens naar boven halen voelt voor mij dan ook als een verleden onnodig oprakelen. Bovendien, wie is ermee geholpen als ik met anderen iets deel wat voor mij al klaar is, besproken, vergeven, etc. Ik in ieder geval niet.

Nee, sommige van mijn persoonlijke ervaringen hoeven wat mij betreft niet gedeeld en uitgebreid besproken te worden. Gelukkig heb ik, en jij als lezer ook, altijd de vrijheid om te kiezen wat voor jou goed voelt, wat jou heelt. Voor heel veel mensen is dat een luisterend oor hebben waar je open tegen kunt praten. Maar het is ook prima als je zegt, zoals ik, dat je ook wilt kunnen zwijgen.

Kortom, hoofdstuk gesloten. Gelukkig blijven er een hoop andere onderwerpen over die gerelateerd zijn aan het werk van de VPSG, onderwerpen waar mijn hart naar uit gaat en waarvan ik het belangrijk vind dat ze besproken worden. Mij zie je hier voortaan schrijven over zaken als praten over seksualiteit in het algemeen, positieve seksualiteit, vertrouwen hebben in een partner, jezelf blootgeven, lichaams- en zelfbeeld, onzekerheid, jezelf bescherming bieden en nog veel meer. Want seksualiteit moet wat mij betreft sowieso bespreekbaar gemaakt worden, uit de taboesfeer gehaald worden. En daar wil ik mij graag hard voor maken.

Grenzen

~ Stichting VPSG ~ 1 reactie

Door: Marjoleine Vosselman

Zaterdag 2 juni begeleid ik samen met collega Judith van der Werf een Kom op verhaaldag. Tijdens deze dag staat het thema grensbewustzijn centraal. Het gaat om de vraag: voel je waar je eigen grenzen liggen en handel je er ook naar?

Het is niet zo gemakkelijk om je grenzen te bewaken. Mensen die het goed met je voor hebben, zijn gevoelig voor jouw signalen dat je iets niet wilt of dat iets je te ver gaat. Zij zullen zich terugtrekken omdat ze jouw grenzen respecteren. Maar iedereen met een misbruikverleden weet dat er mensen zijn die niet schuwen om te ver te gaan. Die hebben geen boodschap aan jouw grenzen. Ze kunnen je zo manipuleren dat je denkt dat je het zelf hebt uitgelokt. Of ze schenden je grenzen met grof geweld.

Zelf heb ik een aantal keer meegemaakt dat iemand mijn grenzen niet respecteerde. Eén situatie was bijzonder heftig voor me, omdat het me bang maakte. De situatie was niet eens zo duidelijk, ik kreeg er de vinger niet goed op wat er gebeurde in het contact. Op een of andere manier wist deze vrouw het zo handig te draaien en te manipuleren dat het leek of zij in mijn belang handelde, maar ondertussen bezig was om mij haar eigen wil op te leggen. Ik zag het, ik voelde het en het leek alsof ik verlamd raakte. Ik wist niet meer wat te doen en ik hoorde mezelf dingen zeggen die zij wilde horen. Het leek wel alsof mijn eigen wil weg was in het contact met haar. Dit was zo beangstigend dat ik geen andere oplossing zag dan vluchten. Wegvluchten uit het contact. Dat heb ik gedaan. Gelukkig.

Ik voelde me lang schuldig over het feit dat ik het contact met deze vrouw verbroken heb. Maar toen hoorde ik Martine Delfos tijdens een lezing voor de VPSG zeggen: We moeten onze kinderen leren dat als iets niet goed voelt, het niet goed is en dat ze dan mogen weglopen. Dan maar onbeleefd, dan maar niet netjes. Ze legde uit dat ‘Nee’ zeggen niet altijd een optie is. Er zijn omstandigheden waarin dat simpelweg onmogelijk is of lijkt. Loop dan weg is haar advies. Het was alsof ik alsnog toestemming kreeg voor mijn vluchtgedrag.

Dit inzicht neem ik zaterdag mee naar de Kom op verhaaldag. We gaan oefenen met het bewust worden en aangeven van grenzen omdat de meeste mensen dat zullen respecteren. Daarmee vergroot je eigen leefruimte. Maar iedereen met een misbruikverleden weet: soms is een grens aangeven niet genoeg. Laten we in die situaties het advies van Martine Delfos ter harte nemen en durven weglopen.

Wat had je die dag aan?

~ Stichting VPSG ~ Plaats een reactie
Door Janine

Afgelopen januari was er in de Brusselse wijk Molenbeek de opmerkelijke expositie ‘Wat had je die dag aan.’ Een confronterende verzameling kleding illustreerde wat mensen droegen ten tijde van hun verkrachting. Niet alleen een kort jurkje waar vaak zoveel ophef over is, maar ook een pyjama, een simpele spijkerbroek, een djellaba en zelfs een rode kleuterjurk waren te zien. Schokkend om te zien, wetende dat deze reconstructies van de kledingstukken symbool staan voor waargebeurde verhalen en echte schendingen van grenzen.

Het is toch vreemd. In de modewereld ben je niet flexibel genoeg als je niet je kleding uittrekt, maar als je verkracht of aangerand bent, wordt er vaak gevraagd wat je droeg. Alsof dat iets te maken heeft met schuld, omdat je volgens hen te uitdagend gekleed was. “Want dan vraag je er toch zelf een beetje om?” De expositie is een reactie hierop, laat zien dat het niet uitmaakt of je al dan niet een kort rokje droeg. De kleding die er hangt is divers en de boodschap die hiervan uitgaat is duidelijk: Het kan iedereen overkomen, ongeacht hoeveel of hoe weinig je aan hebt.

Persoonlijk denk ik dat het ontzettend belangrijk is dat het onderwerp van kleding en grenzen meer aandacht krijgt. Er wordt een ontzettend verwarrende boodschap naar –met name- vrouwen afgegeven. De eerste is dat je niet zo moeilijk over naakt moet doen, flexibel om moet gaan met je eigen grenzen. Maar als je vervolgens besluit om in een zomerjurkje over straat te lopen, daag je uit en is het je eigen schuld als mensen besluiten om over jouw grenzen heen te stappen. We hebben een dialoog nodig over de vrijheid om je te kunnen kleden zoals je wilt en over het recht om je hierin veilig te voelen. Een discussie over onze vooroordelen en hoe we deze los kunnen laten, wetende dat het in de praktijk niet uitmaakt wat je draagt. Een gesprek over hoe we kunnen stoppen te spreken over kleding en het zelf schuld dragen.

Ook ik voel me soms beperkt door die vooroordelen, denk twee keer na voordat ik iets aantrek, voel me niet altijd veilig op straat als ik ook maar een beetje bloot laat zien. Bang dat ik iets uitlok. Dat legt voor mij de vinger op de zere plek. “Ik ben bang dat ik iets uitlok.” Ik trek de schuld naar mij toe door hoe ik mij kleed. Te zot voor woorden toch? Want uiteindelijk ligt de schuld nooit bij het slachtoffer en diens kledingkeuze. En daarom zou er gekeken moeten worden naar het creëren van veiligheid, voor iedereen, wat je ook draagt.  Deze expositie lijkt me een mooi startpunt voor het starten van deze discussie. Ondertussen ga ik mij niet door angst laten tegenhouden en laat ik me qua kledingkeuze alleen leiden door mezelf. En ja, dat betekent dat ik wanneer het weer warmer wordt ook mijn zomerjurkje uit de kast haal.

Hopelijk komt ‘wat had je die dag aan’ ook eens naar Nederland.

Machtsmisbruik in de modewereld

~ Stichting VPSG ~ Plaats een reactie
Door Marjoleine

“Wanneer overschrijdt een modefotograaf de grens met minderjarige modellen?
Jurist noemt het kinderporno, modewereld kunst”

Modellenbureaus vinden zijn blote foto’s prachtig, zedenexperts beoordelen de beelden als ‘mogelijke kinderporno’. Het werk van fotograaf Yorick Nubé is illustratief voor de modewereld, waar grenzen vaag zijn en modellen worden geacht ‘flexibel’ te zijn. ‘Bureaus geven je het idee dat je zwak bent als je niet naakt op de foto durft.’

Dit is de aanhef van een krantenartikel in De Volkskrant van zaterdag 10 maart jl. Wat voorheen normaal gevonden werd – jonge meiden zo bloot mogelijk fotograferen, staat nu ter discussie. Dankzij #MeToo. Een bezorgd model uitte haar zorgen over deze situatie bij De Volkskrant die vervolgens op onderzoek ging. Duidelijk werd dat minderjarige meiden met een hartswens om model te worden in hun eentje naar een fotograaf werden gestuurd, die hen liefst zo bloot mogelijk fotografeerde. Niet om er pornografie van te maken, maar om hen zo puur mogelijk in beeld te brengen, aldus de fotograaf.
Mij maakt het niet zoveel uit of je de foto’s in juridische zin porno noemt of niet (alhoewel het de moeite loont om zelf een blik te werpen op de foto’s van Nubé en tot je eigen oordeel te komen). Wat mij vooral raakt is dat deze meiden geen recht lijken te hebben op hun grenzen. Als zij hun aarzeling uiten, dan wordt hen verteld dat dit ‘normaal’ is. Of nog sterker: dat het bij professionaliteit hoort om ‘flexibel’ te zijn. Er is een scheve machtsverhouding tussen een minderjarig meisje met een droom, die mogelijk door deze foto’s aan een carrière beginnen kan en een machtige context. Kan zij weigeren? Tegen welke prijs? “Als model krijg je erin geramd dat je onder alle omstandigheden flexibel en professioneel moet zijn, zegt model Aimée in het artikel in De Volkskrant. “Je grenzen aangeven wordt soms zelfs als onprofessioneel gezien. Je bent een goed model als je niet moeilijk doet.”

De teneur in het artikel is dat in de modellenwereld een machtsstructuur is ingebouwd die jonge meiden en vrouwen kwetsbaar maakt voor misbruik. Het is fantastische journalistiek die dit aan de orde stelt. De normen over wat wel en niet kan verschuiven heel snel, hopelijk gaat deze discussie door tot het punt dat we een keiharde norm stellen: het kan niet zo zijn dat meisjes en vrouwen onder druk komen te staan om zich naakt te tonen. Het kan niet zo zijn dat zij voor hun droom moeten betalen met hun vrijheid en hun zelfbeschikking.
Waar macht is, daar ligt misbruik op de loer weten we inmiddels. Modellenbureaus zouden zich veel meer moeten opwerpen als beschermheer of beschermvrouw. Ik hoop van harte dat het zwaard van #MeToo de machtstructuur in de modewereld doorklieft!