Categorie: Communicatie

Ik wil ook kunnen zwijgen

~ Stichting VPSG ~ Plaats een reactie

 

Door Janine

Ik had het er in mijn blog ‘Is vergeven nodig’ van 2 mei er al even kort over, dat dilemma over hoeveel ik deel over eigen ervaringen, hoe open ik ben. Mijn keuze daarin was dat ik grenzen trek betreffende wat ik deel en met wie. Ik heb daar soms best moeite mee. Een blog met de naam Praat erover, maar zelf niet alles delen. Ik wil ook kunnen zwijgen. Wel wil ik eenmalig uitleggen waarom ik tot deze keuze ben gekomen voordat ik mij op deze site richt op andere gerelateerde onderwerpen. Over dat laatste straks meer.

Openheid over je ervaringen kan vaak iets zijn dat oplucht en helpt. Maar wat nou als je zelf het gevoel hebt een hoofdstuk te hebben afgerond? Voor mij voegt het weinig meer toe om mijn ervaringen te delen. Niet in een blog en niet in mijn persoonlijke leven. Misschien dat ik me ook wel in een bevoorrechte positie bevindt. Zo voelt het voor mij althans wel. Momenten van manipulatie en ook enig grensoverschrijdend gedrag zijn lang geleden al besproken en uitgepraat. Ik heb de mogelijkheid gehad om de confrontatie aan te gaan en te melden dat ik me gemanipuleerd heb gevoeld. En een excuses gekregen. Voor mij was dit genoeg om vooruit te kunnen. Ervaringen telkens naar boven halen voelt voor mij dan ook als een verleden onnodig oprakelen. Bovendien, wie is ermee geholpen als ik met anderen iets deel wat voor mij al klaar is, besproken, vergeven, etc. Ik in ieder geval niet.

Nee, sommige van mijn persoonlijke ervaringen hoeven wat mij betreft niet gedeeld en uitgebreid besproken te worden. Gelukkig heb ik, en jij als lezer ook, altijd de vrijheid om te kiezen wat voor jou goed voelt, wat jou heelt. Voor heel veel mensen is dat een luisterend oor hebben waar je open tegen kunt praten. Maar het is ook prima als je zegt, zoals ik, dat je ook wilt kunnen zwijgen.

Kortom, hoofdstuk gesloten. Gelukkig blijven er een hoop andere onderwerpen over die gerelateerd zijn aan het werk van de VPSG, onderwerpen waar mijn hart naar uit gaat en waarvan ik het belangrijk vind dat ze besproken worden. Mij zie je hier voortaan schrijven over zaken als praten over seksualiteit in het algemeen, positieve seksualiteit, vertrouwen hebben in een partner, jezelf blootgeven, lichaams- en zelfbeeld, onzekerheid, jezelf bescherming bieden en nog veel meer. Want seksualiteit moet wat mij betreft sowieso bespreekbaar gemaakt worden, uit de taboesfeer gehaald worden. En daar wil ik mij graag hard voor maken.

Niet (meer) schamen voor mijn ouders

~ Stichting VPSG ~ Plaats een reactie

Door Janine

Achteraf gezien ben ik ze ontzettend dankbaar, mijn vader en moeder. Als ik het vergelijk met gezinnen waar praten over seks een taboe was, is het ontzettend fijn dat er bij ons zo’n openheid was over seksualiteit. Alles was bespreekbaar. Maar natuurlijk kijk je daar als puber heel anders tegenaan.

Tja, je kan dan wel met je vragen terecht bij je ouders, en als je ergens mee zat, dit bespreken, maar op mij had dit een tegengesteld effect. Deur op slot bij het douchen en alleen volledig gekleed weer naar buiten, enorm ongemakkelijk worden als er ook maar een seksscène in een film zat en vooral me ontzettend schamen als het gespreksonderwerp aan bod kwam. Achteraf gezien is dit natuurlijk wel te plaatsen, gezien ik rond die leeftijd enorm in de knoop zat met mezelf en mijn eigen seksualiteit. Dat en ik was natuurlijk ook gewoon een puber, en pubers zetten zich af tegen hun ouders.

Ondertussen ben ik 31 en vind ik het ontzettend prettig dat mijn ouders altijd zo natuurlijk met seksualiteit om zijn gegaan. Het heeft me gesterkt in het maken van keuzes  in mijn ontdekkingstocht naar mijn eigen seksualiteit en heeft ervoor gezorgd dat ik gewacht heb met de keuze om seksueel actief te zijn totdat ik er klaar voor was en kon aangeven wat ik wel en niet wou. Juist omdat er niet iemand met een oordeel klaar stond, maar een moeder met open armen die zei: Ik luister wel. De boodschap die ik altijd heb meegekregen is: doe waar jij je goed bij voelt, en wees jezelf. Een waardevol advies, een advies waardoor ik mij vrij voel om ook nu nog te kunnen spreken met mijn ouders over seksualiteit.

Het mooiste vind ik dat mijn ouders ook als een voorbeeldfunctie gefungeerd hebben. Door zelf gezond met seksualiteit om te kunnen gaan, hebben zij mij indirect ook leren zien dat seksualiteit en intimiteit mits vrijwillig met elkaar gedeeld, positie benaderd kunnen worden.  En hoe je dat binnen een relatie tot uitdrukking kan brengen.

Dus pap, mam, bedankt!

Wat had je die dag aan?

~ Stichting VPSG ~ Plaats een reactie
Door Janine

Afgelopen januari was er in de Brusselse wijk Molenbeek de opmerkelijke expositie ‘Wat had je die dag aan.’ Een confronterende verzameling kleding illustreerde wat mensen droegen ten tijde van hun verkrachting. Niet alleen een kort jurkje waar vaak zoveel ophef over is, maar ook een pyjama, een simpele spijkerbroek, een djellaba en zelfs een rode kleuterjurk waren te zien. Schokkend om te zien, wetende dat deze reconstructies van de kledingstukken symbool staan voor waargebeurde verhalen en echte schendingen van grenzen.

Het is toch vreemd. In de modewereld ben je niet flexibel genoeg als je niet je kleding uittrekt, maar als je verkracht of aangerand bent, wordt er vaak gevraagd wat je droeg. Alsof dat iets te maken heeft met schuld, omdat je volgens hen te uitdagend gekleed was. “Want dan vraag je er toch zelf een beetje om?” De expositie is een reactie hierop, laat zien dat het niet uitmaakt of je al dan niet een kort rokje droeg. De kleding die er hangt is divers en de boodschap die hiervan uitgaat is duidelijk: Het kan iedereen overkomen, ongeacht hoeveel of hoe weinig je aan hebt.

Persoonlijk denk ik dat het ontzettend belangrijk is dat het onderwerp van kleding en grenzen meer aandacht krijgt. Er wordt een ontzettend verwarrende boodschap naar –met name- vrouwen afgegeven. De eerste is dat je niet zo moeilijk over naakt moet doen, flexibel om moet gaan met je eigen grenzen. Maar als je vervolgens besluit om in een zomerjurkje over straat te lopen, daag je uit en is het je eigen schuld als mensen besluiten om over jouw grenzen heen te stappen. We hebben een dialoog nodig over de vrijheid om je te kunnen kleden zoals je wilt en over het recht om je hierin veilig te voelen. Een discussie over onze vooroordelen en hoe we deze los kunnen laten, wetende dat het in de praktijk niet uitmaakt wat je draagt. Een gesprek over hoe we kunnen stoppen te spreken over kleding en het zelf schuld dragen.

Ook ik voel me soms beperkt door die vooroordelen, denk twee keer na voordat ik iets aantrek, voel me niet altijd veilig op straat als ik ook maar een beetje bloot laat zien. Bang dat ik iets uitlok. Dat legt voor mij de vinger op de zere plek. “Ik ben bang dat ik iets uitlok.” Ik trek de schuld naar mij toe door hoe ik mij kleed. Te zot voor woorden toch? Want uiteindelijk ligt de schuld nooit bij het slachtoffer en diens kledingkeuze. En daarom zou er gekeken moeten worden naar het creëren van veiligheid, voor iedereen, wat je ook draagt.  Deze expositie lijkt me een mooi startpunt voor het starten van deze discussie. Ondertussen ga ik mij niet door angst laten tegenhouden en laat ik me qua kledingkeuze alleen leiden door mezelf. En ja, dat betekent dat ik wanneer het weer warmer wordt ook mijn zomerjurkje uit de kast haal.

Hopelijk komt ‘wat had je die dag aan’ ook eens naar Nederland.

Angel

~ Stichting VPSG ~ Plaats een reactie
Door Marjoleine

“Je moet de angel eruit halen.” Indringend kijkt Janna me aan. Ze weet waar ze het over heeft. Als ervaringsdeskundige met seksueel misbruik heeft ze vele hulpverleners ontmoet en desgevraagd geeft ze me advies. “Je moet echt luisteren”, vervolgt ze, “en dan opletten waar je zelf geraakt wordt.” Ze valt even stil en zegt dan met klem: “Het is vernederend als een hulpverlener met een techniek komt aanzetten en zich boven je plaatst.”

Ik ontmoet haar op het afscheid van mijn voorganger, Maddy de Bruin. In Maddy’s voetsporen begeleid ik mensen die worstelen met zingevingsvragen over seksueel misbruik en godsdienst.
Ik luister met aandacht naar Janna’s advies, want ik kan wel wat goede raad gebruiken…

Haar woordkeus raakt me. Een angel. Zou het kunnen dat meer nog dan de gebeurtenis zelf, de gedachten die je over jezelf ontwikkelt, je beetje bij beetje vergiftigen? Gedachten en overtuigingen die zo lelijk en naar zijn, en de schaamte erover zo groot, dat je ze met niemand durft te delen. Een angel die zonder tegenkracht jarenlang, soms een leven lang, zijn gif blijft afgeven.

Hierover nadenkend, begrijp ik beter waarom Janna het belang van echt luisteren zo benadrukt. Luisteren is een tegengif. Eenmaal blootgesteld aan het licht, aan een toehoorder die oprecht luistert, verliezen de gedachten hun overtuigingskracht. Misschien ontdek je dat sommige overtuigingen aan jou zijn opgedrongen door de dader. De angel is dan op zijn minst voor een deel het resultaat van bewuste of onbewuste manipulatieve strategieën van de dader. Ze horen niet echt bij jou, maar bij de dader. Door je schaduwovertuigingen in woorden te vangen kun je er wat afstand van nemen, waardoor ze je minder in de greep houden.

Bij de VPSG zeggen we ook wel dat we iemand te voorschijn willen luisteren. Daarom zal ik Janna’s advies ter harte nemen en me niet verschuilen achter technieken maar proberen om echt te luisteren. Mijn oordelen of behoefte om op te lossen zal ik moeten opschorten. Misbruik kunnen we niet repareren, maar wie weet, misschien kunnen we mettertijd samen die angel eruit halen.

Dienst Keizersgrachtkerk over seksueel misbruik

~ Stichting VPSG ~ Plaats een reactie
Door Marjoleine

Op zondag 4 februari werd er in de Keizersgrachtkerk een dienst gewijd aan seksueel geweld. Deze dienst was voorbereid door Gerhard Scholte, Robert-Jan Nijland, Ina Beemster samen met Gezien van der Leest en Marjoleine Vosselman van de VPSG.

Seksueel geweld en seksuele intimidatie is niks nieuws, het is iets van alle tijden. Ook de Bijbel kent haar #MeToo verhalen, hoewel die lang niet bij iedereen bekend zijn. Op 4 februari stonden we stil bij het verhaal van Tamar en Amnon ( 2 Samuel 13), een verhaal waarin we een inkijkje krijgen in hoe seksueel geweld ontstaat en wat het allemaal teweeg brengt in de levens van mensen. Dit onbekende verhaal maakte grote indruk. Het verhaalt expliciet over de verkrachting van Tamar door haar halfbroer Amnon, over de berekenende stappen van Amnon die eraan vooraf gaan en over de gevolgen voor Tamar.
Gerhard Scholte wees in zijn preek nadrukkelijk op de gelaagdheid van de vele kwetsuren die Tamar hierbij oploopt. Niet alleen wordt zij door Amnon bruut verkracht, onteerd en afgewezen, ze wordt ook in de steek gelaten door de mensen in de omgeving die haar hadden kunnen beschermen. Gerhard Scholte oppert dat koning David bijvoorbeeld aan Amnon had kunnen vragen: “Wat heb jij met Tamar?”. Alleen die vraag al had Amnon duidelijk kunnen maken dat hij in de gaten werd gehouden. Tamars broer Absalom, aan wie ze haar verhaal vertelt, zegt haar: zwijg erover. Een advies dat alleen nog maar meer bijdraagt aan haar schaamte en vernedering.

Op deze zondag in februari kozen wij ervoor om juist dit verhaal te lezen. We doorbreken Absaloms opdracht om te zwijgen. We praten erover in de kerk en we nodigen de mensen die slachtoffer zijn van seksueel geweld uit: praat erover. Breng je verhaal aan het licht en deel het met iemand die luistert. Praat er ook over als je dingen waarneemt die je een niet-pluis gevoel geven en stel de vraag die Koning David niet stelde: “Wat heb jij toch met haar of met hem?”.
Hoe moeilijk ook, praat erover.