Door Lottemijn

(afbeelding van de bibliotheek Den Haag)

Nee, voor verkrachting is geen taal. Er is geen taal geschikt om verkrachting in te beschrijven. Laat staan dat er taal zou bestaan om de handelingen van de verkrachter of de intiemere delen van je eigen lijf te verwoorden. Het is eerder als een nachtmerrie waar je niet uit wakker kunt worden. Een nachtmerrie die bestaat uit geur, uit beelden, uit overweldiging en angst en uit een immense schade die jou aangedaan wordt.

De integriteit van lichaam en geest is geschonden. En later kom je bij de politie (of juist niet) en moet je het jou aangedane leed in woorden omzetten. En welke woorden staan je dan ter beschikking? Schuttingtaal zou het beste passen bij het vieze gevoel dat je eraan hebt overgehouden, het gevoel van weerzin en van smerigheid. Eindeloos wassen, onder de douche of in bad, eindeloos wassen. Maar dat gevoel kun je niet overbrengen aan de politie, hoe aardig ze soms ook zijn. En vaak, vanwege gene en het juist niet onder woorden kunnen brengen, gaan verkrachte mensen niet naar de politie. En sommigen die wel gaan, komen van een koude kermis thuis. Omdat de taal van de politie een totaal andere is dan jouw eigen taal over het gebeuren. Immers, zij willen de dader pakken en hebben daarvoor de meest intieme details nodig. Jij wilt ook dat de dader gepakt wordt, anders zat je niet bij de politie, maar je voelt je vernederd door de ondervraging. Je moet het allemaal herbeleven zonder dat er iemand tegenover je zit die een troostende taal heeft.

Hulpverleners dan? Mensen van de Riagg’s en van de GGZ? Je moet maar geluk hebben en net die ene treffen die er een juist oog, maar vooral een juist woord voor heeft. Ik heb de afgelopen dertig jaar één werkelijk begripvolle, toevallig mannelijke, therapeut getroffen, maar voor de rest was het afschrikwekkend wat ze tegen me zeiden. Eigenlijk moet zo’n hulpverlener zonder veel woorden kunnen voelen en dan toch het juiste zeggen. Maar dan heb je er niets aan als de hulpverlener zegt dat je het de verkrachter maar makkelijk hebt gemaakt. Dat je harder of eerder nee had moeten zeggen. Een moeilijk woord, dat ‘nee’. Vaak wordt er zo zonder woorden gedreigd en gedwongen dat jouw ‘neen’ niet gehoord wordt, niet door jou gezegd wordt. En als je al hardop ‘neen’ zei, dan was dat niet voldoende. Het enige wat voor jou zeker was, is dat je van binnen heel erg hard ‘nee’ hebt geschreeuwd.

Vrienden en familieleden? Je moet het maar snel vergeten. Je moet maar snel de draad weer oppakken. Niet te lang bij stilstaan. ‘Ben je er nou nog mee bezig???’ Een enkeling wil nog wel eens zeggen dat zo’n dader eigenlijk een ‘zielepiet’ is die een ‘slechte jeugd’ heeft gehad. Alsof dat scheelt. Of, liever gezegd, alsof dat de waarheid is. Maar sommige vrienden en familieleden helpen je werkelijk. Door zonder al te veel woorden jou lief te hebben en je in bescherming te nemen. Je zonder woorden mee de bioscoop uit te nemen als er op dat witte doek een afschuwelijke verkrachting plaats vindt, waar je niet naar kunt kijken.

Gelukkig zijn er soms mensen bij wie begrip te vinden is, maar het zijn er toch veel te weinig. Begrip tonen kan zelfs zonder woorden, een hand op je arm, een troostend kopje thee, een kaarsje dat gebrand wordt tijdens het gesprek. Samen stil zijn, samen stilstaan bij deze daad die jou gedaan is. En ook woorden kunnen dan troosten, het werkelijk meeleven, het hardop door die ander het afschuwwekkende horen veroordelen. ‘Ja, jij hebt gelijk, deze verkrachting is een misdaad! Ja, het is een misdaad’ en degene die het deed wordt door je gesprekspartner een misdadiger genoemd. Je hoeft jezelf niet langer te verdedigen, het wordt gezegd: ‘ja, dit is een afschuwwekkend iets dat jou gebeurd is en de misdadiger zou zich moeten verantwoorden, zou straf moeten krijgen’. Die ervaring heb ik een aantal keer in mijn leven gehad. Maar het duidelijkste werd dit gezegd door mijn partner en door de vrouwen van de VPSG.

Bekijk hier hoe zoiets gaat bij de politie 😉